Dieren hebben het vaak moeilijk in de winter. De temperatuur is heel laag en er is weinig voedsel bij elkaar te scharrelen. Dus òf ze lopen kans te bevriezen òf ze kunnen omkomen van de honger. Moeilijke keuze als je uit deze twee moet kiezen, maar gelukkig heeft de natuur er iets op gevonden.
Net als mensen zijn vogels en zoogdieren warmbloedig, dat betekent dat ze een lichaamstemperatuur hebben die altijd gelijk blijft. In de zomer zijn ze net zo warm als in de winter. Als zoogdieren te veel afkoelen worden ze ziek of gaan ze uiteindelijk dood, daarom is het belangrijk dat ze genoeg voedsel kunnen vinden. Voedsel zorgt er namelijk voor dat ze voldoende brandstof hebben om op temperatuur te blijven. Als ze veel warmer zouden zijn dan hun omgeving, zou dit teveel energie kosten en redden ze het ook niet.
Uw hond gezond de winter door
Sneeuw en ijs brengen vaak veel plezier met zich mee. Lekker dollen en gek doen in dat gekke witte spul, glibberend en glijdend over dat rare gladde laagje dat nu op die plek ligt waar je eerst altijd nat werd… Voor uw hond brengt het ook veel verrassingen met zich mee en de meeste honden vinden het geweldig. Het is echter allesbehalve ongevaarlijk.
Natuurlijke selectie
Hoewel dieren zich meestal wel kunnen beschermen tegen de kou is en blijft het een zware tijd voor hen. Niet alleen de kou, maar ook het feit dat er veel minder eten is. Insecten kruipen weg, bladeren vallen af en over het gras ligt een pak sneeuw. Dieren die de winter niet doorkomen zijn vaak al zwak. Ze raken verder verzwakt, worden ziek en sterven. Hoe bruut dat ook klinkt… ook dat hoort er bij. Op die manier blijven de sterkste dieren in leven. In het voorjaar zijn het deze gezonde en sterke dieren die zullen zorgen voor het nageslacht.
Natuurlijke bescherming
Dieren hebben verschillende manieren om zich tegen de kou te beschermen. Net als bij mensen heeft dat te maken met je lichaamshouding, je gedrag en je kleding of vacht. Door je klein te maken verklein je de oppervlakte waar je afkoelt. Door goed te eten bouw je energiereserves op en een dikke jas houdt warmte vast. Daarnaast beschermt je lichaam zich zelf ook. Denk maar aan kippenvel, bibberen en een witte huid. Oscar, onze poes, beschermt zich ook goed. Zodra het begint te sneeuwen is hij binnen enkele ogenblikken weer binnen. Heel slim.
Dieren in de tuin
Genoeg voedsel is verreweg het belangrijkste in de winter. Her zorgt voor de benodigde vitaminen, maar ook voor genoeg koolhydraten. Dit is de brandstof voor het lichaam. Het zorgt er voor dat ‘het kacheltje’ blijft branden. Jij kunt dieren helpen om voldoende voedsel te geven. Strooi broodkruimels in de tuin of op je balkon. Ook op de dakkapel is een mooie plaats. Je kunt een voederhuisje in de tuin zetten en daar pinda’s, zaden en vetbollen aan hangen. Dieren stellen dat erg op prijs.
Winterdieren
Sommige dieren hebben speciale technieken bedacht om de winter door te komen. Beren, egels en vleermuizen bijvoorbeeld. Deze houden een winterslaap. In de winterslaap gaat de temperatuur en ademhaling omlaag. Hierdoor hebben ze minder energie nodig en hoeven ze dus niet op jacht. In deze tijd teren ze op een opgebouwde vetlaag. Aan het einde van de winterslaap zijn de dieren vaak verzwakt. Andere dieren denken vooruit en leggen een wintervoorraad aan. Ze verzamelen nootjes en vruchten. Die begraven ze onder de grond. Als ze honger krijgen graven ze deze op en kunnen genieten van een lekkere diepvriesmaaltijd. Sommige dieren, zoals bosmieren, kruipen diep weg onder de grond. Maar de groene specht pikt ze er zo weer uit. Voor deze vogel zijn mieren een belangrijke voedselbron in de winter.
De Winterslaap
In de winter, wanneer het kouder wordt, is er voor de meeste dieren veel minder eten te vinden. Je hebt zelf misschien wel eens gemerkt wat er gebeurt als je een tijdje ongezond eet; dan neemt je weerstand af en is de kans dat je ziek word groot. Je moet namelijk voldoende vitaminen binnen krijgen. Voor dieren geldt dit ook, vooral in de winter. Er is te weinig voedsel en door de kou worden dieren nog kwetsbaarder. Zonder bijzondere aanpassingen zouden de meeste sterven. Bijvoorbeeld door onderkoeling, door ziekte of uithongering, of ze worden zelf opgegeten.
Zielig?
Dieren in de kou. Is dat zielig? Is dat dierenmishandeling? Meestal niet. Ga er van uit dat dieren die buiten leven een natuurlijke bescherming hebben tegen de kou, bijvoorbeeld door een wintervacht of een winterslaap. Er zijn zelfs dieren die weg trekken, bijvoorbeeld vogels die naar het zuiden gaan. Dit noemen we de vogeltrek. Dieren die toch sterven zijn vaak al een tijd ziek of zijn oud. Het hoort er bij. Toch kun je dieren wel helpen de winter door te komen. Bijvoorbeeld door je oude brood in de tuin te leggen of vetbollen op te hangen. En het is nog leuk ook om midden in de winter zoveel vogels in en rondom je tuin te zien. Zelfs midden in de stad!
Zielig en wreed… wat is wrede natuur.
