Waarom en hoe maken dieren geluid?

Geluid

Dieren maken geluiden. Dit doen ze bewust of onbewust, met een bepaald doel of perongeluk. Geluiden kunnen gebruikt worden om met elkaar te communiceren en om andere dieren op te sporen. Geluiden ontstaan door gebruik te maken van het lichaam of via iets anders. Geluiden zijn van levens belang… maar… zoals je straks lezen kan zijn geluiden soms ook levensbedreigend.

Communicatie

Dieren maken geluiden om met elkaar te communiceren. Door met elkaar te communiceren kunnen dieren elkaar dingen duidelijk maken. Zo wordt het leven met elkaar een stuk eenvoudiger en duidelijker. Geluiden zijn een van de manieren om te communiceren. Geluiden in de communicatie worden voor allerlei zaken gebruikt. Geluiden maken worden bij dieren die in groepsverband leven gebruikt om aan te geven dat er gevaar dreigt. De dieren uit de groepkunnen zich dan snel in veiligheid brengen. Maar geluid is ook handig als het gevaar te dichtbij komt om te vluchten. Door hard geluid te maken kunnen dieren het gevaar (een roofdier bijvoorbeeld) bang maken en op de vlucht laten slaan. Uiteraard kan communicatie ook gebruikt worden om aan te geven dat het gevaar geweken is. Dierengeluiden bestaan er dus voor vele verschillende doelen. Afhankelijk van de soort en de omgeving ontwikkelt een dierentaal zich, want daar gaat het hier over, in een bepaalde richting. Geluiden kunnen ook worden gebruikt om indruk te maken op een partner om zich te kunnen voortplanten, om aan te geven dat er voedsel is, dat het tijd is om te vertrekken of gewoon om geluidjes te maken voor de gezelligheid.

Al deze manieren en vele andere kun je eenvoudig onderzoeken in je eigen omgeving, je familie en je vrienden.

Levensbelang of levensbedreigend

Communiceren is van levensbelang. Toch kunnen er zich situaties voordoen waarbij het geluid dat dieren maken levensbedreigend is. Stel je voor dat je een konijn bent in het bos en je bent opzoek naar eten. Plotseling hoor je geritsel in het hoge gras, vlak bij! Je steekt je neus in de lucht om te ruiken of er gevaar dreigd. Je ruikt een vos. Omdat een vos gevaarlijk voor een konijn is zet je het op’t lopen, maar je bent niet op tijd bij je veilige holletje. Je besluit je te verstoppen en je heel stil te houden. En dat lukt, verstopt achter een dikke boomstam zie je de vos al snuffelend langskomen. Hij is nu heel dicht bij. Maar… niezen, een windje, een boertje of je ademhaling zou je kunnen verraden. Veel roofdieren vinden hun prooi door hun geluiden te volgen en zo te bepalen waar de prooi zich bevind. Geluiden kunnen je dus ook in gevaar brengen, dat geldt ook voor jou.

Lichaam

Ieder dier maakt een ander geluid.  Zelfs verschillende dieren van de zelfde soort, individuen, maken verschillende geluiden. Het beste voorbeeld zijn wij zelf. Aan iemands geluid, de stem, kun je horen wie het is. Aan de hand van geluid kunnen mensen en dieren elkaar herkennen. Dit komt door het karakter, maar ook door de vorm van het lichaam. De groote en de vorm de kop van dieren bepalen voor een deel het geluid dat dat ze maken. Maar het lichaam maakt ook geluiden waarvan je je niet bewust bent of die perongeluk ontstaan. Hoesten, niezen, een boer laten, een windje, je ademhaling, het knakken van knieen, het smekken bij het eten, het geklater van een plasje doen… allemaal geluiden die niet worden gebruikt om met elkaar te communiceren. Mensen ervaren deze geluiden van elkaar vaak als onbeleefd of beschamend. Voor dieren is het soms heel gewoon, maar sommige dieren beledigen elkaar op die manier.